تعیین تکلیف مالیات ۳۰ درصدی بنزین سوپر و نحوه تقسیم آن

به گزارش خبرگزاری مهر، اخیراً سازمان امور مالیاتی کشور طی ارسال نامه‌ای به گمرک جمهوری اسلامی ایران عوارض کالاهای نفتی را مورد اشاره قرار داده است. نامه‌ای که برخی از رسانه‌ها با تیتر «نرخ مالیات بنزین سوپر تعیین شد» به آن پرداختند.

بر اساس اطلاعاتی که از این نامه استنباط می‌شود، نکات قابل توجهی قابل بررسی و رسیدگی است و آنچه از متن نامه برداشت می‌شود، این است که سازمان امور مالیاتی، نرخ مالیات و عوارض کالاهای نفتی، به ویژه بنزین سوپر، را مشخص کرده و بر اساس آن، سهم دولت از مالیات بر ارزش افزوده واردات این کالا ۳۰ درصد تعیین شده است. نکته حائز اهمیت این مصوبه، نحوه تقسیم این سهم میان دولت و شهرداری‌ها و دهیاری‌ها است که می‌تواند بر هزینه نهایی واردات تأثیر بگذارد.

بر اساس این گزارش، این اطلاعیه به صورت مستقیم بر فرآیند واردات و هزینه‌های مرتبط با «بنزین سوپر (Super Gasoline)» متمرکز است و جزئیات مهمی را در مورد ساختار مالیاتی این کالا مشخص می‌کند و طبق آن، سازمان امور مالیاتی نرخ مالیات و عوارض کلی مرتبط با کالاهای نفتی، از جمله بنزین سوپر، را «۳۰ درصد» اعلام کرده است. این نرخ پایه، مبنای محاسبه تمام وجوه قانونی مرتبط با ارزش این کالا در هنگام ورود به کشور است.

نکته محوری این نامه، تفسیر ماده ۳۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده است. این ماده نحوه تقسیم مالیات بر ارزش افزوده (VAT) را مشخص می‌کند و در مورد بنزین سوپر، این تقسیم‌بندی به شکل زیر صورت گرفته است:

-سهم دولت از VAT: پنج‌نهم (۵/۹) از کل ۳۰ درصد مالیات بر ارزش افزوده.

-سهم شهرداری‌ها و دهیاری‌ها: مابقی سهم (چهار نهم باقی‌مانده) به عنوان عوارض به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها تعلق می‌گیرد.

بر اساس این نامه، واردکنندگان بنزین سوپر مکلف به پرداخت هستند. اما باید توجه داشت که این پرداخت مختص مالیات بر ارزش افزوده نیست، بلکه شامل عوارض نیز می‌شود و واردکنندگان صرفاً ملزم به پرداخت چهار نهم (۴/۹) از ۳۰ درصد ارزش بنزین به عنوان «عوارض ارزش افزوده» هستند.

اما باید دقت شود که در پاراگراف دوم این نامه ذکر شده است: «واردکنندگان بنزین سوپر صرفاً ملزم به پرداخت چهار نهم از ۳۰ درصد ارزش بنزین به عنوان عوارض ارزش افزوده هستند.» این جمله می‌تواند به این معنی باشد که یا نرخ کلی ۳۰ درصد شامل مالیات و عوارض است و دولت سهم ۵/۹ خود را به روش دیگری دریافت می‌کند (که در متن به آن اشاره نشده است)؛ یا تمرکز نامه بر الزام پرداخت سهم شهرداری‌ها است.

با توجه به اینکه در پاراگراف اول تصریح شده است که سهم دولت (۵/۹) جزو درآمدهای دولت محسوب نمی‌شود، این نشان می‌دهد که سهم دولت از VAT (۵/۹) احتمالاً از مسیر دیگری (مثلاً از طریق فروش نهایی یا قیمت‌گذاری رسمی) اعمال می‌شود و وظیفه مستقیم واردکننده در این بخش، پرداخت سهم عوارض شهرداری‌هاست. این ساختار، بار مالیاتی واردات را به گونه‌ای تفکیک می‌کند که بخشی از آن مستقیماً به توسعه زیرساخت‌های شهری هدایت شود.

تأثیرات احتمالی بر بازار

ثبات قیمت سوخت؛ از آنجا که این یک تعیین تکلیف قانونی بر اساس قانون موجود (ماده ۳۸) است، احتمالاً تأثیر مستقیمی بر قیمت فروش نهایی بنزین سوپر به مصرف‌کننده نخواهد داشت، مگر آنکه نرخ ۳۰ درصد نسبت به نرخ‌های پیشین تغییر چشمگیری داشته باشد که در متن ذکر نشده است.

شفافیت مالیاتی؛ این نامه به شفاف‌سازی تخصیص درآمد حاصل از واردات بنزین سوپر بین دولت مرکزی و نهادهای محلی (شهرداری‌ها و دهیاری‌ها) کمک می‌کند.

بررسی عملیات واردات؛ برای شرکت‌هایی که در واردات این محصول فعال هستند، این ابلاغیه موجب می‌شود که محاسبات مربوط به حقوق ورودی و مالیات بر ارزش افزوده خود را دقیقاً بر اساس این تفکیک سهمیه‌بندی انجام دهند.