تشریح دستاوردهای متخصصین پوست و مو در دوران کرونا

به گزارش خبرگزاری مهر، محققان مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی یکی از فعالان و پیشتازان در دوران کرونا بوده و به صورت مستمر به فعالیت‌های خود ادامه دادند.
رضا رباطی متخصص پوست و مو، استاد رشته پوست و ریاست مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره دستاوردهای تحقیقاتی مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی در این برنامه گفت: در سال ۱۴۰۱ قریب به ۲۰ طرح تحقیقاتی در مرکز تحقیقات پوست به اتمام رسید و مقاله حاصل از این طرح‌ها در مجلات معتبر بین المللی منتشر شد.
وی افزود: نزدیک به چهار سال با بحران کرونا مواجه بودیم که در این دوران ضربات سنگینی به سیستم پزشکی کشور وارد شد. اما درس‌های مثبتی هم برای علم پزشکی داشت. در این زمان تعداد زیادی طرح‌های تحقیقاتی مرتبط با کووید ۱۹، عوامل مرتبط با این بیماری و اثرات این ویروس بر دستگاه پوست که وسیع‌ترین قسمت بدن است، در مرکز تحقیقات انجام شد. در سال گذشته نزدیک به ۸۰ مقاله علمی- پژوهشی در مجلات معتبر بین المللی به چاپ رساندیم. اتمام طرح تحقیقاتی برخی از این مقاله‌ها مربوط به سال‌های قبل بوده اما ۲۰ طرح تحقیقاتی در سال ۱۴۰۱ به اتمام رسیده که تعدادی از این آن‌ها را به عنوان طرح‌های منتخب ارائه می‌نمائیم.
فهیمه عبدالهی مجد نفر اول بورد تخصصی پوست و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره میزان سطح ویتامین D۳ و روی در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ و تأثیر کمبود آن در ابتلاء به کرونا توضیح داد: یکی از طرح‌هایی که ما در دوران کرونا آن را مورد پژوهش و بررسی قرار دادیم میزان ویتامین D و روی در خون افراد مبتلا به کرونا و تأثیر کاهش سطح این دو ریزمغذی در تشدید ابتلاء به کووید ۱۹ بود.
وی درباره مراحل اجرای این پژوهش توضیح داد: ما این پژوهش را بر روی ۹۰ نفر از مبتلایان به ویروس کرونا که در بیمارستان شهدای تجریش بستری شده بودند و تست PCR آنها مثبت بود، انجام دادیم و جواب آزمایش‌های این افراد را با آزمایش‌های ۹۵ فرد دیگر که جواب PCR آنها منفی بود، از نظر سطح ویتامین D۳ و روی مقایسه کردیم. طبق جواب این آزمایش‌ها سطح ویتامین D۳ و روی در بدن افراد مبتلا به کرونا به طور قابل توجهی از افراد سالم کمتر بود.
عبدالهی مجد افزود: در این پژوهش متوجه شدیم اگر سطح ویتامین D۳ در بدن پایین‌تر از ۲۵ باشد، ۸۱ درصد پیش بینی می‌شود که فرد استعداد به ابتلاء به کووید ۱۹ را دارد. همچنین اگر سطح روی در بدن پایین‌تر از ۸۶/۳ باشد با حساسیت ۹۳ درصد می‌توان پیش بینی کرد که فرد به کووید ۱۹ مبتلا می‌شود. بنابراین توصیه می‌کنیم افرادی که سطح ویتامین D و روی بدن آنها پایین است، تحت درمان مکمل این دو ریزمغذی قرار بگیرند.
طرح بعدی که در مرکز تحقیقات مورد بررسی قرار گرفت، در مورد بیماری ویتیلیگو یا همان برص است.
عبدالهی مجد درباره این بیماری و تأثیر میزان ویتامین D خون بر تشدید این بیماری گفت: ویتیلیگو یکی از بیماری‌های مهمی است که ما در کلینیک پوست با آن برخورد می‌کنیم. این بیماری دارای یک علت مشخص نیست و عوامل متعددی از جمله ژنتیک و عوامل محیطی در ابتلاء به این بیماری نقش دارد. در این نوع بیماری نه تنها سطح ویتامین D در بدن بلکه گیرنده‌های ویتامین D در بدن نقش بسیار زیادی دارد. ما این پژوهش را میان ۹۰ فرد سالم و ۹۰ بیمار مبتلا به ویتیلیگو بررسی کردیم و متوجه شدیم به طور میانگین افرادی که دارای بیماری ویتیلیگو بودند سطح ویتامین D در بدنشان کمتر از حد معمول بود.
سحر دادخواه فر نفر اول بورد تخصصی پوست و هیأت علمی مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره طرح بررسی تغییرات ام. آر. آی مغز در بیمارانی که دچار بیماری خودایمنی تاولی پوست بولوز پمفیگویید هستند، گفت: این بیماری یک بیماری شایع پوستی در دنیا است و بیشتر در سنین بالا دیده می‌شود. در این پژوهش از مغز یک سری از افراد مبتلا در زمانی که بستری بودند ام. آر. آی گرفته و یافته‌های ام. آر. آی مورد بررسی قرار گرفت.
وی درباره علت بررسی این طرح اظهار کرد: علتی که باعث شد ما این طرح را انجام بدهیم این بود که در بیماری‌های خودایمنی ممکن است آنتی بادی در مقابل اجزای پوست ایجاد کند و این حساسیتی که در پوست ایجاد می‌شود ممکن است که در سیستم عصبی یا همان مغز و نخاع هم تغییراتی ایجاد کند.
دادخواه فر در ادامه درباره بیماری خودایمنی تاولی بولوز پفیگویید توضیح داد: این بیماری بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود و در این طرح برای اولین بار در سطح دنیا تعییرات ام. آر. آی مغزی در این بیماران مورد بررسی قرار گرفته است. بعضی از بیمارهای پوستی از جمله بیماری‌های خودایمنی تاولی فقط پوست را درگیر نکرده و ممکن است قسمت‌هایی مختلفی از جمله مغز را نیز درگیر کند. همچنین ممکن است خود بیماری یا درمان‌های بیماری روی سایر ارگان‌ها از جمله سیستم قلبی و عروقی یا دستگاه عصبی نیز تأثیر بگذارد.
وی تأکید کرد: بیماران دارای مشکلات پوستی نباید زخم‌ها و تاول‌هایی که هر روز بزرگ‌تر می‌شود را نادیده بگیرند و باید زودتر آنها را تحت نطر متخصص درمان کنند. چون ممکن است به غیر از مشکلات پوستی به سایر دستگاه‌های بدن از جمله سیستم عصبی مغزی آسیب وارد گردد.
دادخواه فر درباره طرح دوم خود در این برنامه بیان کرد: طرح بعدی درباره راهنمای بالینی انجام لیزر در انواع لکه‌های پوستی است. لکه‌های پوستی انواع و علت‌های مختلفی می‌توانند داشته باشند. تشخیص لکه‌های پوستی و درمان آن هم به عهده متخصص پوست است. اینکه در تبلیغات می‌گویند لکه‌های پوستی با مصرف یک کرم کامل از بین می‌رود و یک کرم روی انواع لکه‌های پوستی تأثیرگذار است صحت و حقیقت ندارد.
وی درباره لیزر انواع لکه‌های پوستی گفت: ما در این طرح با کمک مرکز تحقیقات لیزر یک راهنمای بالینی را طراحی کردیم تا اثر بخشی انواع لیزر که به صورت گسترده در کلینیک‌های پوست انجام می‌شود را بر روی لکه‌های پوستی مختلف بررسی کنیم. این کار را بر اساس متونی که در حال حاضر موجود است انجام دادیم. بر اساس پروتکل‌های این راهنمای بالینی باید به مطالعات مختلفی که در این زمینه انجام شده بود، امتیاز می‌دادیم که آیا واقعاً این نوع لیزر بر این لکه پوستی اثر دارد یا خیر؟ در این طرح درمان کک و مک و لکه‌های آفتابی با لیزر مورد بررسی قرار گرفته شده است.
دادخواه فر افزود: حتماً باید درمان این لکه‌های پوستی تحت نظر متخصص پوست و در کلینیک‌های مجهز انجام شود. درواقع لیزر کاری پیش پا افتاده‌ای نیست که هر کسی بخواهد انجام دهد. این کار کاملًا تخصصی است و نیاز به تبحر دارد. زیرا قبل از انجام لیزر شخص متخصص باید بداند که چه ضایعه‌ای را در چه ناحیه‌ای از بدن می‌خواهد لیزر کند؛ چراکه تشخیص درست ماهیت ضایعه پوستی در درمان صحیح آن بسیار مهم است.
حمیده مروج متخصص پوست و مو، فلوشیپ درماتوپاتولوژی، استاد و مدیر گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در نشست تخصصی مرکز تحقیقات پوست بیمارستان شهدای تجریش درباره لیزر جوان‌سازی همراه با پی آر پی و تفاوت آن با عمل لیزر بدون پی.آر.پی گفت: پوست ایرانی‌ها معمولاً سبزه است و ممکن است در اثر لیزر دچار لکه‌هایی شود. معمولاً این افراد بعد از عمل لیزر یا جراحی پوستشان رنگ می‌دهد و دچار لک بعد از لیزر می‌شوند.
وی در ادامه بیان کرد: ما در این طرح بررسی کردیم که آیا اثربخشی یا عوارض لیزری که برای جوانسازی پوست انجام می‌شود با انجام پی.آر.پی تغییری می‌کند یا خیر؟ ما در این طرح، ابتدا بر روی کل صورت لیزر جوانسازی انجام دادیم و سپس بر روی نیمی از صورت پی آر پی نیز به شکل تصادفی انجام شد.
مروج درباره استفاده پی.آر.پی در این طرح توضیح داد: ابتدا از بیمار خون گرفته می‌شود و پلاسمای خون جدا می‌شود. سپس پلاکت‌های تغلیظ شده از خون به صورت موضعی بعد از انجام عمل لیزر بر روی پوست صورت به شکل موضعی استفاده می‌شود تا به واسطه منافذ ایجاد شده ثانویه به لیزر راحت تر جذب گردد. ما بعد از سه ماه از انجام این درمان‌ها متوجه شدیم پی.آر.پی نقاهت بعد از لیزر را کمتر می‌کند. همچنین از به وجود آمدن لکه‌های پس از لیزر جلوگیری خواهد کرد اما اثربخشی از نظر میزان جوانسازی تفاوتی بین دو سمت نشان نداد.