تغییرات اقلیمی و افزایش دما، عوامل افزایش تاثیرگذاری مانسون بر ایران

به گزارش ایسنا سیده الهام عزیزی در خصوص سامانه بارشی «مانسون» و تاثیر آن بر شرایط اقلیمی و آب و هوایی کشور اظهار کرد: هر ساله در یک بازه زمانی مشخص، یک اتفاق خاص آب و هوایی در جنوب شرق آسیا رخ می‌دهد که حیات میلیون‌ها انسان به آن گره خورده است.

وی افزود: جریان مانسون  (Monsoon) که در ایران به نام باران‌های موسمی هم شناخته می‌شود از اواخر اردیبهشت ماه از سریلانکا و بخش‌های جنوبی هند شروع می‌شود و به‌تدریج به سمت عرض‌های جغرافیایی بالاتر حرکت می‌کند سپس در اوایل تیرماه به پاکستان و در نهایت از حدود نیمه تیر، بخش ضعیف شده آن به جنوب شرق ایران هم می‌رسد و بارندگی‌های مناسبی را در استان سیستان و بلوچستان، هرمزگان، شرق فارس و جنوب کرمان باعث می‌شود.

رییس گروه تغییر اقلیم و حفاظت از اتمسفر سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه شدت و ضعف این سیستم در سال‌های مختلف، متفاوت است، گفت: بیشترین اثر آن در ایران، از قدیم همان بادهای معروف به ۱۲۰ روزه است که سیستان و بلوچستان و جنوب خراسان را درگیر توفان شن می‌کند.

عزیزی خاطرنشان کرد: مانسون حجم بسیار عظیمی از رطوبت را از روی اقیانوس هند به شبه قاره هند و نواحی مجاور انتقال می‌دهد. برخورد این حجم از رطوبت به رشته کوه‌های هیمالیا باعث بارندگی‌هایی در مقیاس بسیار بالا می‌شود که مردمان آن مناطق از گذشته روش زندگی و فعالیت‌های اقتصادی خود به‌ویژه در زمینه کشاورزی و دامداری را بر اساس آن تنظیم کرده و از این اتفاقات حداکثر استفاده را به عمل آورده‌اند.

وی تصریح کرد: با تغییرات اقلیمی و افزایش سالانه میانگین دما به نظر می‌رسد کشور ما هم سال به سال بیشتر در معرض فعالیت مانسون قرار می‌گیرد و به عنوان یک پدافند غیرعامل در برابر خسارات ناشی از فعالیت این پدیده، از حالا باید چاره‌اندیشی کرد که به‌طور قطع در آینده خیلی دیر خواهد بود.

عزیزی با اشاره به احتمال تشدید این پیشروی در سال‌های آینده گفت: جریان مانسون یک حرکت رفت و برگشتی است و از اواخر مرداد شروع به عقب‌نشینی به سمت جنوب می‌کند و در نهایت اواخر آبان بخش‌های جنوبی هند هم از حوزه فعالیت آن خارج و فصل خشکی برای آن مناطق شروع می‌شود.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست مانسون (Monsoon) برگرفته از واژه «موسم» از زبان عربی به معنای فصل است (نامی برای بادهای فصلی). علت اصلی شکل‌گیری مونسون، تغییر سالانه بسیار زیاد دما در مناطق بزرگ خشکی در مقایسه با سطوح اقیانوس‌های همسایه است.

ناحیه اقیانوسی حاره‌ای به‌ویژه دریای عرب، خلیج بنگال و اقیانوس هند مهم‌ترین منبع دمایی و رطوبتی هستند که انرژی لازم برای ادامه گردش بزرگ مقیاس مانسون و فعالیت پیوسته آن روی شبه قاره هند را فراهم می‌کنند.

امسال سیستم مانسونی هند بسیار فعال و از رطوبت خیلی زیادی برخوردار است و با متمایل شدن به عرض‌های شمالی و غربی‌تر، در استان‌های مرکزی ایران نیز سبب بروز بارندگی شده است اما در مواقعی که رطوبت انتقالی کم باشد، در این نواحی با ایجاد ابرهای جوششی کم ضخامت‌تر، طوفان گرد و خاک و افزایش نسبی دما پدید می‌آید.

با چاشنی گرمایش زمین و تغییر اقلیم، رفتار مانسون امسال به شکل تقریبا استثنایی تغییر کرده و موجب بارش‌های فراسنگین در قسمت‌های وسیعی از نیمه جنوبی کشور شده است. با توجه به خشکی بیش از حد زمین ونبود پوشش گیاهی مناسب در این مناطق، بارش‌های رگباری شدید  منجر به جاری شدن روانآب و حتی سیلاب در برخی نقاط شده است.

انتهای پیام